Nhìn vào lá lan người ta có thể biết tình trạng của cây lan ra sao:

1. Lá xanh đậm và quặt quẹo: dấu hiệu thiếu ánh sáng.
2. Lá vàng úa cây còi cọc: quá nhiều ánh sáng, quá nóng.
3. Lá cứng cát và hơi ngả mầu vàng: vừa đủ ánh sáng.
4. Lá bị đốm thối và loang dần: bị bệnh thối lá thối đọt.
5. Lá bị chấm, có sọc, có quầng: triệu chứng bị vi rút.
6. Lá bị đốm nhưng không loang: đọng nước và bị lạnh.
7. Đầu lá bị cháy: muối đọng trong chậu vì bón quá nhiều, hoặc lá già.
8. Lá nhăn nheo: thiếu độ ẩm hay thối rễ.

Mời Xem Thêm Cách Trị Bệnh Thán Thư – Thối Lá Cho Lan

Thiếu nắng và rễ không tốt	Thối lá
Virus	Virus
Lá già	Nhiều phân bón
Bị lạnh	Rệp đốt và bị bệnh

Bẩy trường hợp kể trên đã được trình bầy cặn kẽ trong các bài: “Hoa lan và Ánh Sáng, Sâu bọ Bệnh tật”, “Môi trường Bệnh tật và Sâu bọ” trong mục “Cách Trồng Lan”. Vì vậy xin miễn nhắc lại.

Khi thấy lá lan nhăn nheo, đó là dấu hiệu của tình trạng: Thiếu độ ẩm hay thối rễ.

Tưới quá thường xuyên, rễ lan lúc nào cũng ướt dễ sinh ra bệnh và thối rễ. Xin đừng nhầm lẫn giữa ẩm và ướt. Rễ lan ưa tình trạng lúc ẩm, khi khô, cho nên khi tưới hãy tưới cho thật đẫm, xong rồi nên đợi 2-3 ngày hay một tuần sau cho khô rễ rồi mới tưới tiếp.

Vấn đề này tùy thuộc vào:
• Khí hậu nóng hay lạnh.
• Vật liêu trồng lan có thoát nước hay không.
• Chậu lớn hay nhỏ.

Nên nhớ rễ có nhiệm vụ hút nước và chất bổ dưỡng để nuôi cây. Nếu vật liệu nuôi trồng khô ráo, rễ sẽ mọc dài ra để tìm nước. Trái lại lúc nào cũng có sẵn nước ở bên, rễ sẽ không mọc thêm ra nữa. Ngay cả những giống lan cần phải tưới nhiều như Vanda chẳng hạn, cũng đợi một vài giờ sau cho khô rễ rồi hãy tưới hay phun nước. Nhưng nếu tình trang sũng nước kéo dài ngày này qua ngày khác, rễ sẽ bị thối. Rễ bị thối, không có gì để hút nước, lá cũng có thể thấm nước nhưng không đủ để nuôi cây cho nên lá bị nhăn nheo, thân, bẹ cây bị tóp lại.

Chúng ta cũng đừng nhầm lẫn giữa thối rễ và tưới không đủ nước. Nếu tưới không đủ, cây sẽ bị cằn cỗi và không tăng trưởng đúng mức chứ không bị nhăn nheo, ngoại trừ trường hợp bỏ quên không tưới cả tháng. Những loại lan có lá dài và mềm như Oncidium, Brassia hay Odontoglossum… khi thiếu nước lá sẽ có triệu chứng chun xếp lại. Nếu tưới thấy lá lan vàng ra, mềm nhũn và rụng đó là dấu hiệu của việc tưới quá thường xuyên và hậu quả là thối rễ, lá nhăn nheo và rụng (ngoại trừ trường hợp của những loài lan rụng lá vào cuối mùa thu).

Thiếu độ ẩm và thối rễ

Chưa chắc là Vi rút, có khi chỉ là vết trầy xước.

Khi lá lan bị nhăn nheo hay mềm nhũn, chứng tỏ tình trạng rễ bị thối. Ta hãy:
• Rút cây ra khỏi chậu.
• Rửa rễ và cây cho sạch.
• Cắt bỏ rễ thối.
• Phun thuốc sát trùng, diệt nấm.
• Trồng lại với vật liệu mới đã ngâm nước tối thiểu 24 giờ.

Nguyễn Kim Lan